Bij PIDZ staan we voor kwaliteit en gaan we samenwerkingen aan met zzp’ers die goede kwaliteit van zorg leveren. We vinden namelijk dat cliënten en patiënten de best mogelijk zorg verdienen. Daarom hanteren wij een strikt intakeproces waarbij we onder andere uitgebreid kijken naar diploma’s en certificaten, ervaring en ondernemerschap. Bij ondernemerschap hoort ook kennis van belangrijke wetten voor zzp’ers in de zorg. Zoals de wet DBA. Goede kennis van de wet DBA zorgt ervoor dat jij je werk als zzp’er goed uitvoert en je door de Belastingdienst ook als ondernemer gezien wordt.
In het verleden hebben we bij PIDZ al het een en ander over de wet DBA geschreven, maar het is nooit verkeerd om dit nog eens onder de aandacht te brengen.
Wet DBA, wat houdt het in?
Laten we beginnen bij het begin: de wet DBA, wat houdt die ook alweer precies in? De afkorting DBA staat voor ‘Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie’. Met de wet DBA wil de overheid de verantwoordelijkheid voor de relatie die opdrachtgever en zzp’ers samen aangaan, beter verdelen. Vooral in situaties waarbij getwijfeld wordt of er niet eigenlijk sprake is van loondienst, moet de wet DBA voor meer duidelijkheid zorgen.
Kortgezegd dwingt de wet DBA de opdrachtgever en zzp’er om goed na te denken over de manier waarop zij samenwerken. In een overeenkomst leggen zij vervolgens vast hoe zij er samen voor zorgen dat de arbeidsrelatie aansluit bij zelfstandig ondernemerschap. Bij PIDZ wordt deze overeenkomst van opdracht automatisch gegenereerd in ons systeem ‘mijnPIDZ’ als de zzp’er een opdracht accepteert en de opdrachtgever hem goedkeurt.
Waarom bestaat de Wet DBA
Waarom bestaat deze wet nu eigenlijk? Nou dat zit zo: het zelfstandig ondernemerschap brengt (belasting)voordelen voor zowel opdrachtgever als zzp’er met zich mee. De overheid wil misbruik van deze regelingen en oneerlijke concurrentie tussen medewerkers in loondienst en zzp’ers voorkomen. Wanneer blijkt dat je eigenlijk toch in loondienst werkt, moet de werkgever loonheffingen inhouden en betalen. Daarnaast moet hij meestal loon doorbetalen bij ziekte en vakantie. En gelden er bijvoorbeeld specifieke regels bij ontslag. Als achteraf blijkt dat je toch in loondienst aan de slag bent gegaan, kunnen jij als zzp’er en de zorginstelling dus onenigheid krijgen met de Belastingdienst. En gedoe met de belastingdienst, dat wil niemand.
Kortom, de wet DBA moet schijnzelfstandigheid voorkomen. Daarvan is sprake als een opdrachtnemer (de zzp’er) op papier als zelfstandig ondernemer een opdracht vervult, maar in praktijk als werknemer wordt behandeld en/of zich op die manier gedraagt.
Hoe werkt de wet DBA
Nu je hopelijk een beter beeld hebt gekregen van wat de wet DBA ook alweer precies inhoudt, is het goed om verder in te zoomen op het praktische gedeelte. Hoe werkt de wet DBA en hoe zorg ik er als zzp’er in de zorg voor dat ik volgens de regels werk? Dat lijkt in het begin nog best ingewikkeld, maar als je goed meeleest valt dat eigenlijk best mee.
Vanaf 1 januari 2020 is de Belastingdienst strenger gaan toezien op naleving van de wet DBA. De Belastingdienst richt zich met haar controles vooral op de opdrachtgevers (de zorginstellingen). Zij handhaaft in het geval van ‘kwaadwillendheid’. Je spreekt van kwaadwillendheid wanneer de opdrachtgever best weet, of had kunnen weten, dat zijn opdracht niet aan de eisen voldoet. Dus als hij hem niet aan een zzp’er had mogen geven. Is er wel sprake van schijnzelfstandigheid, maar niet van kwaadwillendheid, ofwel het is niet met opzet gedaan? Dan krijgt de opdrachtgever drie maanden de tijd om de situatie aan te passen.
Dit heeft ook gevolgen voor de zzp’er. Je moet namelijk bij de Belastingdienst kunnen aantonen dat jij daadwerkelijk een ondernemer bent. Blijkt dat namelijk toch niet het geval te zijn, omdat je eigenlijk werk hebt gedaan dat bij loondienst past, dan heb je bijvoorbeeld geen recht meer op de ondernemersaftrek. Je kunt hier zelfs achteraf een boete voor krijgen, dus zorg dat je al je zaken rondom ondernemerschap goed regelt en vastlegt.
De huidige situatie rondom de wet DBA gold als overbruggingsperiode. In de loop van 2020 moest er namelijk meer duidelijkheid komen door de invoering van de webmodule: een digitale vragenlijst waaraan opdrachtgevers vooraf konden toetsen of ze met een specifieke opdracht voldoen aan de wet DBA, of niet.
De vragenlijst voor de webmodule is de afgelopen tijd door een werkgroep van enkele ministeries, het UWV en de Belastingdienst ontwikkeld. Er zijn al verschillende testversies in omloop geweest, maar definitieve invoering van de webmodule is steeds uitgesteld. Er wordt dus nog steeds niet actief gehandhaafd op de wet DBA, maar dat betekent absoluut niet dat je er niet mee bezig hoeft te zijn. Het huidige kabinet zal deze kwestie oppakken.
Wat kan ik als zzp’er in de zorg doen om te voldoen aan de wet DBA?
De meest belangrijke vraag in het kader van de wet DBA is natuurlijk: hoe kan ik er als zzp’er in de zorg voor zorgen dat ik aan de eisen van deze wet voldoe? In deze paragraaf geven we je een paar tips die je helpen om ervoor te zorgen dat je niet voor verrassingen komt te staan en wet DBA proof te werk gaat.
Je bent zzp’er in de zorg, wat inhoudt dat je waarschijnlijk bewust gekozen hebt voor het ondernemerschap. Dit omdat je jouw vak wilt uitoefenen op een manier die bij je past. Met de vrijheid om je eigen agenda te bepalen, ruimte voor eigen ontwikkeling en tijd om ‘aan het bed’ te staan – en niet met administratie bezig te zijn. Wanneer je voor het ondernemerschap kiest, heeft dit als gevolg dat je je ook moet gedragen als een echte ondernemer. Hieronder verstaan we onder andere de volgende zaken:
- Zorg dat je overal correct ingeschreven staat als ondernemer en de benodigde documenten hebt ingevuld en ingediend;
- Bepaal zelf je eigen uurtarief. Voor tips hoe je dit het beste kunt doen, verwijzen we je naar dit artikel;
- Sluit een overeenkomst van opdracht rechtstreeks af met de opdrachtgever en factureer ook rechtstreeks aan de zorginstelling (mijnPIDZ stelt je in staat dit te doen);
- Behoud je eigen identiteit en probeer jezelf te onderscheiden van andere zzp’ers in de zorg;
- Zorg zelf voor een vervanger, als je onverhoopt toch niet kunt komen werken maar een opdracht al wel hebt aangenomen;
- Zorg ervoor dat je een eigen website hebt waar je CV, eventuele relevante certificaten en referenties op staan;
- Blijf jezelf ontwikkelen op professioneel gebied, dus volg regelmatig trainingen of cursussen;
- Werk volgens de afspraken die je hebt vastgelegd in de overeenkomst van opdracht en voorkom een gezagsverhouding met je opdrachtgever;
Gezagsverhouding is belangrijk in de wet DBA
Het voorkomen van gezagsverhouding is een belangrijk onderdeel uit de wet DBA. Het beoordelen van een arbeidsrelatie is geen eenvoudige invuloefening voor een rechter. Een rechter kijkt naar de volledige, vaak complexe situatie van vastgelegde afspraken die duidelijk maken dat het gaat om opdrachtgever- en opdrachtnemerschap. En het naleven van deze afspraken.
Het belangrijkste is dat een zelfstandig ondernemer zelf bepaalt hoe hij of zij de opdracht uitvoert. De opdrachtgever mag dus geen instructies geven hoe de zzp’er de werkzaamheden uitvoert (dat is een vorm van gezag), maar mag alleen doelen afspreken (bijvoorbeeld dat je een x aantal cliënten moet helpen). Ook moet een zzp’er zorgen dat hij of zij geen onderdeel is van de processen van het vaste zorgteam. Bijvoorbeeld door geen teambesprekingen bij te wonen en geen bedrijfskleding van de zorginstelling te dragen.
Wanneer je goed rekening houdt met bovenstaande punten en op die manier duidelijk kan laten zien dat je een ondernemer bent die een opdracht aanneemt en geen werkzaamheden verricht alsof je een zorgverlener in loondienst bent, kun je er voor nu gerust op zijn dat je alles netjes volgens de regels van de wet DBA doet.
Heb je nog andere vragen omtrent de wet DBA? Stel ze dan gerust. Bij PIDZ houden we sowieso het nieuws hierover nauwlettend in de gaten en zullen hier regelmatig bij stilstaan.
