Écht een voet tussen de deur krijgen bij politiek Den Haag blijkt enorm lastig, ervaart Marijke Volgers. De initiatiefneemster van de Facebookgroep Zorg in Actie strijdt al langere tijd voor een betere cao voor het zorgpersoneel. Concreet hebben haar acties nog weinig opgeleverd, maar ze merkt wel dat er kleine stapjes worden gezet.
In haar woning in Den Bosch blikt Volgers terug op de afgelopen jaren. Ze richtte in maart 2018 de besloten Facebookgroep Zorg in Actie op. De stakingen en protesten in het onderwijs voor een beter loon en lagere werkdruk vormden de aanleiding (lees hier hoe je je balans tussen werk en privé kunt bewaken). Ambulant begeleider Volgers dacht: ook in de zorg is het tijd voor actie.
“Een aantal is aangesproken door de werkgever op volstrekt normale uitlatingen die binnen de Facebookgroep werden gedaan. Dat kan natuurlijk niet.”
Marijke Volgers, Zorg in Actie
Zorg in Actie telt inmiddels meer dan dertigduizend leden. Dagelijks verschijnen er berichten op het platform over zorgwekkende feiten en cijfers, columns uit dagbladen en situaties die zich op de werkvloer voordoen. Op de besloten pagina mogen de leden vrijelijk discussiëren en melden wat hen aan het hart gaat. Maar niet iedereen is daar even blij mee, weet Volgers. ,,Een aantal is aangesproken door de werkgever op volstrekt normale uitlatingen die binnen de Facebookgroep werden gedaan. Dat kan natuurlijk niet. Daarom is de groep besloten.”
‘De zorg is weinig opgeschoten’
De afgelopen jaren mocht Volgers al eens bij talkshow RTL Late Night praten over wat er in de zorg moet veranderen en waarom. Ook zat ze bij minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport aan tafel om te praten over de zorg. Zonder succes, want ze stelt dat onder zijn bewind de zorg weinig is opgeschoten. ,,De mensen met wie hij praat, komen met aandachtspunten waar hij het hartsgrondig mee eens is, maar uiteindelijk gebeurt er niks”, vertelde Volgers in een eerdere editie van de Wij-krant.
Zelf heeft Zorg in Actie ook niet veel kunnen bewerkstelligen, ook vanwege de coronacrisis. Op de tweehonderdste geboortedag van de Italiaanse verpleegkundige Florence Nightingale (12 mei 2020) was een ludieke actie bedacht, maar die kon niet doorgaan vanwege de maatregelen. ,,Zo hebben we wel meer dingen niet kunnen doen”, baalt de actievoerder. ,,En nu hebben veel mensen de energie er niet meer voor, omdat ze zich een slag in de rondte hebben gewerkt het afgelopen anderhalf jaar.”
In haar ogen is verbetering hard en snel nodig. ,,Het imago van de zorg is niet bepaald verbeterd de afgelopen tijd. Tijdens de avondklokrellen in januari 2020 wilden de relschoppers het ziekenhuis in Den Bosch bestormen. En 30 procent van de nieuwe zorgprofessionals stroomt binnen twee jaar weer uit. Volgens mij zegt dit genoeg; het rommelt aan alle kanten.”
De eerste stapjes
Toch merkt Marijke Volgers dat de eerste stapjes worden gezet en daarmee doelt ze niet op het applaus voor de zorgprofessionals of de toegekende zorgbonus over 2020 en 2021. Uit een brief van minister De Jonge aan de Tweede Kamer blijkt dat stelselmatig de lonen binnen de zorgsector 6 tot 9 procent achterblijven op de vrije en publieke sector.
Dit leidde in september tot staking van de medewerkers van zeven academische ziekenhuizen, 600 miljoen euro extra voor de zorgsalarissen en een akkoord tussen NFU (werkgeversorganisatie van de universitaire ziekenhuizen) en NU’91, de vakbond voor verzorgenden en verpleegkundigen. Deze zorgprofessionals krijgen vanaf 1 augustus 2022 structureel 3,5 procent loonsverhoging per jaar.
“Ik denk ook niet dat deze cao de positie van de zorg verbetert, omdat het niet om alle zorgprofessionals gaat maar om de verpleegkundigen en verzorgenden. Met 1,4 miljoen mensen kun je toch veel meer bereiken?”
Marijke Volgers, Zorg in Actie
Volgers vindt dit een ‘vreselijke bieding’. ,,Hiermee werk je nog altijd de achterstanden niet weg. Je kunt hier net de inflatie mee dekken. Dit ziet er niet best uit. Ik denk ook niet dat dit de positie van de zorg verbetert, omdat het niet om alle zorgprofessionals gaat maar om de verpleegkundigen en verzorgenden. Met 1,4 miljoen mensen kun je toch veel meer bereiken? Ik denk dat één functiehuis en één cao voor de zorg beter is.”
Ook de grootste vakbond van Nederland is niet blij met de nieuwe zorgcao. ,,Dit is eigenlijk wel een dramatisch dieptepunt. Vier van de vijf vakbonden gaan die cao niet tekenen”, zegt Elise Merlijn op de website van actualiteitenprogramma EenVandaag. Hiermee is volgens de FNV-vakbondsbestuurder en onderhandelaar voor zorgmedewerkers de kloof niet gedicht. ,,Ik kan niet anders spreken dan van een ravijn.”
Marijke Volgers: tijd voor échte erkenning
Volgers vindt dat het tijd wordt voor échte erkenning van het zorgpersoneel, want dat administratieve medewerkers binnen een zorginstelling of ziekenhuis, bijvoorbeeld, hoger ingeschaald worden dan de mensen op de werkvloer snapt Volgers niet. ,,Ik heb de afgelopen tijd wat beleidsmedewerkers van het ministerie van VWS ontmoet, maar dat zijn geen mensen uit de zorg. Zij snappen niet hoe het werkt. Hoe kun je dan een goed beleid maken? Door mensen uit de zorg op zulke posten neer te zetten, haal je expertise in huis en bied je ook nog eens meer carrièreperspectief. Nu kun je alleen doorgroeien tot leidinggevende tenzij je een specialistisch verpleegkunde wordt. Als je die ambities niet hebt, houdt het eigenlijk al op.”
“De zorg lost het altijd wel op, is de gedachte. Dat is ook altijd zo geweest en deze gedachte houdt ook die houding in stand. Maar op een gegeven moment komt een keerpunt.”
Marijke Volgers, Zorg in Actie
Ze stelt wel dat dit de tijd is om een goede werkgever te vinden. ,,Ik heb het zelf ook gedaan en het bevalt mij uitstekend. Het zelfzuiverend vermogen binnen de zorg is groot.” Toch houdt Volgers haar hart vast als er niets gebeurt. ,,De zorg lost het altijd wel op, is de gedachte. Dat is ook altijd zo geweest en deze gedachte houdt ook die houding in stand. Maar op een gegeven moment komt een keerpunt, dondert alles in elkaar en valt de halve maatschappij mee. Dit gaat niet alleen om de zorgprofessionals en de bewoners, cliënten en patiënten maar ook om naasten die ineens mantelzorger worden en dat naast hun fulltimebaan er niet bij kunnen hebben. Daardoor vallen bedrijven misschien wel om. Dan moet de politiek wel in actie komen en dan is het eigenlijk al te laat. Dat is mijn grootste angst.”
Daar wil Marijke Volgers niet op wachten dus steekt ze zelf de handen uit de mouwen. Ze gaat de lokale politiek in en staat op plek 4 van de kieslijst van de PvdA bij de gemeenteraadsverkiezingen in Den Bosch. Haar ambities? ,,Ik zou het best cool vinden om in de gemeenteraad te komen. Op beleid en inhoud wil ik graag meedenken. Dat vind ik interessant.” Misschien kan zij zo ook haar stempel drukken. Maar de actievoerder blijft ook stug doorgaan met Zorg in Actie, want er moet nog veel gebeuren.
Beluister hieronder onze podcasts over (ondernemerschap in) de zorg:
